Bilgi Bankası

Linux Dosya İzinleri (chmod, chown) Nedir? Yetkilendirme ve Güvenlik Rehberi

Linux Dosya İzinleri (chmod, chown) Nedir? Yetkilendirme ve Güvenlik Rehberi

Linux Dosya İzinleri Nedir?

Linux dosya izinleri, bir dosya veya dizin üzerinde hangi kullanıcıların hangi işlemleri yapabileceğini belirleyen temel güvenlik mekanizmasıdır.

Her dosya ve dizin için üç ayrı kullanıcı grubu ve üç temel izin türü tanımlanır. Bu yapı, çok kullanıcılı Linux sistemlerinde yetkisiz erişimi önlemek için kritik öneme sahiptir.

Linux’ta Kullanıcı Grupları

Dosya izinleri üç farklı kullanıcı grubuna göre değerlendirilir:

  • Owner (Sahip): Dosyanın sahibi olan kullanıcı
  • Group (Grup): Dosyanın ait olduğu kullanıcı grubu
  • Others (Diğerleri): Sistemdeki diğer tüm kullanıcılar

Temel İzin Türleri

Her kullanıcı grubu için üç temel izin bulunur:

  • Read (r): Dosyayı okuma, dizin içeriğini listeleme
  • Write (w): Dosyayı değiştirme, dizin içine yazma
  • Execute (x): Dosyayı çalıştırma, dizine girme

chmod Komutu Nedir?

chmod komutu, dosya ve dizinlerin izinlerini değiştirmek için kullanılır. Hem sembolik hem de sayısal (octal) gösterim desteklenir.

Sembolik Kullanım

chmod u+x dosya.sh
chmod g-w dosya.txt
chmod o+r dosya.txt

Sayısal (Octal) Kullanım

Sayısal gösterimde her izin bir rakamla temsil edilir:

  • Read = 4
  • Write = 2
  • Execute = 1
chmod 755 script.sh
chmod 644 config.php

chown Komutu Nedir?

chown komutu, bir dosya veya dizinin sahibini ve grubunu değiştirmek için kullanılır.

chown kullanıcı dosya.txt
chown kullanıcı:grup dosya.txt
chown -R kullanıcı:grup /var/www

-R parametresi, işlemin dizin altındaki tüm dosyalara uygulanmasını sağlar.

Dosya İzinleri Neden Kritiktir?

Yanlış yapılandırılmış dosya izinleri ciddi güvenlik açıklarına yol açabilir. Özellikle web sunucularında yazma izni verilmiş kritik dosyalar saldırı vektörü oluşturur.

  • Yetkisiz dosya değişiklikleri
  • Uzaktan kod çalıştırma riskleri
  • Veri sızıntısı ve sistem ele geçirilmesi

En İyi Uygulamalar

  • Gereksiz write izinlerinden kaçınılmalı
  • Web dizinlerinde 777 kullanılmamalı
  • Dosya ve dizin sahiplikleri düzenli kontrol edilmeli
  • Uygulamalar minimum yetki prensibiyle çalıştırılmalı

Bilgi bankası açısından Linux dosya izinleri, sistem güvenliğinin temel ve vazgeçilmez bir parçasıdır.

Aradığınız Bilgiyi Bulamıyor musunuz?

Bilgi bankasını detaylı olarak incelediniz, fakat ihtiyacınız olan bilgiyi bulamıyorsanız,

Bir Destek Talebi Oluşturun.
Faydalı Buldunuz mu?

1 defa görüntülendi | 0 kişi faydalı buldu

908503035670