Cron Job Nedir?

Cron job, Linux ve Unix tabanlı işletim sistemlerinde belirli komutların veya scriptlerin önceden tanımlanmış zamanlarda otomatik olarak çalıştırılmasını sağlayan zamanlanmış görev mekanizmasıdır.

Cron sistemi, özellikle düzenli bakım işlemleri, yedekleme görevleri, log temizleme, e-posta gönderimi ve otomatik script çalıştırma gibi operasyonlar için kullanılır.

Cron Sistemi Nasıl Çalışır?

Cron, arka planda çalışan cron daemon (crond) servisi aracılığıyla çalışır. Bu servis, cron tablosunda (crontab) tanımlı görevleri sürekli olarak kontrol eder ve zamanı gelen görevleri otomatik şekilde yürütür.

Her kullanıcıya ait ayrı bir crontab bulunabilir ve sistem genelinde çalışan görevler de tanımlanabilir.

Cron Job Zaman Formatı

Bir cron job, beş zaman alanı ve çalıştırılacak komuttan oluşur:

* * * * * komut
| | | | |
| | | | └─ Haftanın günü (0-7)
| | | └── Ay (1-12)
| | └─── Ayın günü (1-31)
| └──── Saat (0-23)
└────── Dakika (0-59)

Bu yapı sayesinde görevler dakika, saat, gün, ay veya haftalık olarak detaylı biçimde zamanlanabilir.

Yaygın Cron Job Kullanım Senaryoları

• Günlük veritabanı yedeklerinin alınması
• Belirli aralıklarla çalışan PHP veya Python scriptleri
• Disk alanı ve log dosyalarının temizlenmesi
• E-posta bildirimlerinin otomatik gönderimi
• Cache ve geçici dosyaların silinmesi

Cron Job Yazarken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Cron job’lar hatalı tanımlandığında beklenmeyen sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir:

• Kullanılan komutların tam dosya yolu ile yazılması
• Çalışma dizininin cron ortamında farklı olabileceğinin bilinmesi
• Gerekli yetkilere sahip kullanıcı ile cron job oluşturulması
• Standart çıktı ve hata çıktısının loglanması

Cron Job Çalışmıyorsa Olası Nedenler

• Yanlış zaman formatı kullanılması
• Eksik veya hatalı dosya yolu
• Script çalıştırma izninin olmaması
• Environment değişkenlerinin cron ortamında tanımlı olmaması
• Sunucuda cron servisinin çalışmıyor olması

Bilgi bankası perspektifinden cron job’lar, sunucu otomasyonu ve operasyonel sürdürülebilirlik açısından kritik bir yapı taşıdır.